Shift Inescapably Happens

In onze hedendaagse wereld raken individuen hyperconnected [1]. Mensen in groepen en afdelingen…. Mensen in business units en organisaties…. Overal raken ze hyperconnected. En dankzij de vele indrukken die al deze mensen in al hun wisselende verbanden via al deze veranderlijke en voortdurend veranderende connecties opdoen… neemt hun gedragsrepertoire hand over hand toe. Dat geldt voor U. Dat geldt voor mij.

In het kielzog daarvan neemt voorspelbaarheid van gedrag (snel) af. Ook de ons zo vertrouwde samenhang ‘der dingen’ – wereldbeeld, zeg ook maar – komt meer en meer op losse schroeven te staan. Zaken lijken steeds meer door elkaar te gaan lopen. De organisatie zoals wij die kennen, en dat geldt uiteraard voor elk ander verband, vervloeit en verliest haar zo bekende vaste vorm en patronen. Gangbare middelen voor coördinatie van (onderling) gedrag werken niet of nauwelijks meer. Management zoekt koortsachtig naar oplossingen in een oplossingsruimte die zelf volop in de wind van zojuist geschetste veranderingen staat. Ons onderling verkeren krijgt trekken van een soort pap van wat eens rups was en vlinder moet worden. Ieder doet wat hem/haar – gegeven de situatie-van-het-moment – het verstandigst lijkt. Onderlinge irritaties en erupties nemen daarbij nog in hevigheid en frequentie toe. Al met al reuze lastig, maar shift inescapably happens: de wereld creëert – onstuitbaar; of het u nu aanstaat of niet – haar nieuwe vorm.

Ook de businessomgeving wordt vluchtig en onzeker. Oude en vertrouwde methoden en denkwijzen verliezen in ijltempo kracht; nieuwe worden (nog) genegeerd – management houdt zich nog krampachtig vast aan weliswaar erkende, maar inmiddels disfunctionele ziens- en zijnswijzen. “In times of drastic change, learners inherit the world, while the learned remain beautifully equipped to deal with a world that no longer exists”, zei Eric Hoffer (al) in 1973. De uitdaging blijft om de learned te transformeren in learners.

In zo’n hyperconnected wereld – een netwerk van netwerken – is een verschuiving in focus van losse applicatie naar applicaties-in-een-keten natuurlijk prachtig, maar tegelijk ook volstrekt ontoereikend. Wat vandaag de dag duidelijk zou kunnen (en ook moeten) zijn, is dat het meer dan ooit om de individuele hyperconnected mens draait die met al zijn ‘gedoe’ en in volle wisselwerking met zijn dynamische omgeving de organisatie tot een succes maakt.

Hoe gaat IT eigenlijk met deze inescapable shift om? Enerzijds telt IT als de grote gangmaker achter deze omwenteling. IT hielp de geest uit de fles en bracht zo voortgaande beweging onomkeerbaar op stoom. Anderzijds is het diezelfde IT die momenteel (en grotendeels onbewust) voor veel frustratie en stagnatie zorgt. Want IT blijft hangen in T – ten koste van betekenisvolle I. En dat terwijl we verder moeten; shift is inescapable! Nog altijd staat techniek (applicaties, netwerk, interfaces etc. etc.) krachtig in het brandpunt van haar belangstelling: nieuwe technologieën en technieken blijven over elkaar heen buitelen. Klopt, er is nu ook aandacht voor integratiemanagement om de explosieve (wild)groei aan interfaces te… te…, ja wat eigenlijk precies? Het is zonneklaar dat integratiemanagement tot op heden slechts pijnlijk duidelijk heeft gemaakt hoe tenenkrommend onsamenhangend hedendaagse (geavanceerde) informatiesystemen nog altijd zijn.

We zitten volop in nieuwe ontwikkelingsstap. Shift inescapably happens. En die shift kunnen we bespoedigen door het oude en vertrouwde nu verder maar gewoon los te laten. Denk aan Hoffer; laten we learners worden en de wereld betreden die onstuitbaar in wording is. Laten we de hyperconnected mensen met al hun ‘gedoe’ in het centrum van onze oprechte belangstelling plaatsen. Onze welhaast genetisch ingebrande ijver uiterste objectiviteit na te jagen (hartelijk dank Descartes!) door het subject stelselmatig buiten spel te zetten, werkt niet meer. Menselijk gedoe – hoe lastig dat misschien ook lijkt – moet het voorwerp bij uitstek worden van onze onverdeelde aandacht.

Hoe ‘vangen’ we dat menselijk gedoe? Wat is de informatische crux van alle menselijke gedoe? Dat is Informatie van Betekenis voor Hyperconnected Mensen. Inderdaad, dáár zijn we uit de bocht gevlogen: voor hyperconnected mensen begint informatie uit een nog steeds groeiende brei aan gekoppelde systemen heldere betekenis hinderlijk te verliezen. Menselijk gedoe vraagt – uitgerekend nu: hyperconnected! – van geval tot geval om kraakheldere betekenis. Anders wordt het niets met de vlinder. Informatie van Betekenis stuurt optimaal hyperconnected menselijk gedrag; hun gedoe, zeg ook maar. Een wezenlijk stelselmatige (kijk op) informatievoorziening [2]; dàt brengt noodzakelijke doorbraak een hele stap, ja, een sprong dichterbij. Daarbij maken we volop gebruik van geavanceerde hedendaagse technologie: die doet haar ingewikkelde werk, net als altijd – wellicht in een iets andere setting [3], maar nu met Informatie van momentane Betekenis. Vlinders kunnen er mee lezen en schrijven.

Noten:
[1] De term hyperconnected trof ik aan in From Hierarchy to Panarchy: Hybrid Thinking’s Resilient Network of Renewal van Nicholas Gall (Gartner; 22 December 2010). Genoemd artikel zette me aan tot het schrijven van deze column. De inescapable shift die Gall aanwijst, is al vele jaren zichtbaar en begint op alle terreinen van de samenleving steeds duidelijker vormen aan te nemen. Ja, uiteindelijk ook in de IT. Inescapable!
[2] Het Handboek Metapatroon van de hand van Pieter Wisse geeft de lezer de uitgekiende mogelijkheid om een goed idee op te doen van een stelselmatige kijk op informatievoorziening – zo uitgebreid en gericht als de lezer zich maar wenst.
[3] Eind januari 2011 wees ik Nicholas Gall op het mogelijk belangwekkende verband tussen informatie-infrastructuur (Information Dynamics) en panarchy/panarchitecture (Gartner). Zie daarvoor mijn bijdrage op Amplify.


Copyright (c) 2011 Emovere/Jan van Til - All rights reserved.